doğum yaralanması nedir?

[Sevgi]

Doğum eylemi esnasında bebeğin doğuma bağlı fiziksel yaralanması (sakatlanması ) halidir. (Doğum travması)
Her ne kadar doğum yaralanması olmasın diye jinekolog gayret gösterse de 1000 doğumda 6-8 oranında bu durumla karşılaşılır.
Yenidoğan dönemi ölümlerinin de yaklaşık % 2 sinin sebebidir.
Son yıllarda doğum yaralanması olgularında görülen azalma , ultrason ve bebek takiplerinde risklerin saptanmasıyla ve sezeryan uygulamalarıyla olmuştur.

Bebek ne kadar iri ise doğum yaralanması riski de o kadar fazladır.Genelde çoğu doğum yaralanması sonuçları iyidir.

Doğum yaralanması neden olur?

Zorlu bir doğuma bağlı olarak veya iri bir bebekte, ya da bebeğin duruş bozukluklarında doğum yaralanması olabilir.Genelde sebepler şöyle sıralanabilir;

*İlk gebelik olması.

*İri bebek , doğum kilosu 4000gr ve üstü.

*Bebek baş büyüklüğü

*Bebekte mevcut çeşitli sakatlıklar

*Prematür bebek , 37 hafta öncesi erken doğum

*Bebek suyunun az olması

*Baş pelvis uygunsuzluğu – çatı darlığı

*Distosi , zorlu doğum(gebelik esnasında aşırı kilo alımı,20kg ve üzeri!)

*Uzamış doğum eylemi

*Vakum forseps uygulanması

*Makat (Ters bebek) doğumları.


Sık görülen doğum yaralanmaları hangileridir?

Doğum eyleminde sık karşılaşılan doğum yaralanmaları;

• Bebek kafa derisinde yumuşak doku şişmesine bağlı durumlar.(Birkaç günde kendiliğinden geçer, özellikle vakum ile doğum kaynaklıdır .)

• Bebek kafasında kan toplanması ,kafa kemikleri arasında kanama alanı olmasından kaynaklanır, doğumdan birkaç sonra şişme olur, büyüklüğüne göre kaybolması 15 gün 3ay kadar sürebilir , eğer kanama alanı büyükse bazı bebeklerde sarılık sebebi olabilir.


• Bebek yüzünde veya kafasında sıyrıklar , bebeğin doğum kanalında ilerlemesi esnasında anne kemik çatısıyla temasından kaynaklanabilir , veya vakum forseps uygulamalarından da oluşabilir.

• Bebekte göz içi kanamaları olabilir , tekinde veya her ikisinde görülebilir, göz bebeği etrafında kırmızı bant olur, bir hafta içinde kaybolur, zarar vermez.

•Bebek yüzüne doğum esnasında basınç olursa , yüz siniri zarar görebilir, vakum forseps doğumda da olabilir , bebek ağlarken fark edilir , hasarlı tarafta yüz mimikleri olmaz-göz kapanmaz, eğer hasar hafifse birkaç haftada düzelir, ciddi ise cerrahi gerekebilir.

• Brakial felç , kol ve ellere giden sinir yumağında zedelenme olursa gelişir , genellikle omuz takılması durumunda görülür.
Görülme sıklığı 1000 doğumda 2-3 civarındadır, sıklıkla Erb felci görülür (Kol hareketsiz ,el tutma hareketini yapabilir) Klumpke felcinde el hareketi de yoktur.
Bebek zedelenen taraf kolunu döndüremez ve katlayamaz.

Yapılan bir araştırma da ;

4. ayda bebeklerin % 88 i düzelirken , 12.ayda % 92 si , 48.ayda % 93 ü düzelmiştir.
Olgularda ilk hafta kol hareketsiz olarak dinlendirilir , sonraki hafta pasif egsersiz başlanır, kaslarda kontraktür oluşumu önlenmeye çalışılır.

Cerrahi yapılmasını ilk yıl içinde önerenler de bulunmakla beraber, bu konuda tam bir fikir birliği henüz yoktur.

• Köprücük kemiği kırıkları doğum eyleminde en sık görülür, omuz takılması halinde veya ters doğumlarda olur, iyileşmesi hızlıdır, eğer ağrılı ise kol hareketi kısıtlanıp bandaj kullanılır.